Tứ phủ Thánh Cậu gồm thập vị thánh cậu được xếp hàng dưới cùng sau hàng Tứ phủ Thánh Cô trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Vậy tứ phủ thánh cậu là gồm những ai ? và quyền phép của các cậu như thế nào ? hy vọng bài viết dưới đây phần nào giúp bạn đọc giải đáp các thắc mắc trên.

Tứ Phủ Thánh Cậu gồm những ai ?

Tứ Phủ Thánh Cậu gồm 12 vị thánh cậu là các vị thánh cậu với hình tượng nam thiếu niên, nhanh nhẹ, xông xáo, mạnh mẽ, hiếu động  tinh nghịch, anh minh, hào phóng nhưng cũng không kém phần cương trực thẳng thắn dứt khóa của những chàng trai niên thiếu. Các cậu hóa khi tuổi còn nhỏ, nhưng anh linh thường phù hộ cho các gia đình buôn bán cũng như những người muốn cầu học hành thi cử công danh.

Tứ phủ thánh Cậu trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt

Tứ phủ thánh cậu thường hầu cận các vị thánh quan trọng trong tứ phủ quan hoàng. Hầu như không có tài liệu ghi chép về thân thế của các thánh cậu trong tứ phủ thánh cậu.

Tứ Phủ Thánh Cậu được thờ ở đâu ?

Thường thì các Cậu ngự tại Lầu Cậu trong các đền điện phủ thờ Mẫu. Trong lầu Cậu thường có thể thờ tượng một cậu hay nhiều cậu. Cậu hầu ai trong đền thì hầu như không có sự tích như các Cô. Vì vậy nên Cậu nào ngự ở đền phủ nào thì được gọi là cậu bản đền của đền phủ đó.

Đền thờ riêng của các Cậu trong Tứ Phủ Thánh Cậu hầu như rất ít so với đền thờ các Cô trong Tứ Phủ Thánh Cô. Trong Đạo Mẫu, hình tượng các Cậu mờ nhạt hơn rất nhiều so với các Cô. Thậm chí khi hầu đồng, các Cô vẫn được hầu nhiều hơn, các Cậu luôn hầu sau các Cô. Cũng có thể việc này là do ảnh hưởng văn hóa Mẫu hệ từ thời thượng cổ.

Các Cậu thường hầu cận các Quan Hoàng trong Tứ Phủ Quan Hoàng và khi đó tên các Cậu được đi theo tên ngôi thứ của các Quan Hoàng và chính là Cậu Bản Đền. Ví dụ: Đền Quan Hoàng Bơ Phủ có Cậu Hoàng Bơ Phủ.

Tuy nhiên, tại các đền thờ Mẫu, thờ Cô, thờ Chầu hay thờ các Quan Lớn trong Ngũ Vị Tôn Ông thì Lầu Cậu thường là thờ Cậu Bé Bản Đền.

1- Cậu Hoàng Cả

Còn có danh xưng Cậu Hoàng Cả Sòng Sơn, Cậu Hoàng Cả Phủ Dầy theo tên bản đền cậu về ngự. Cậu Hoàng do phạm lỗi trên thiên đình mà bị phạt giáng trần, sau khi hóa về ngự tại đền Sòng hầu cận bên Mẫu. Cậu ít khi về đồng, khi ngự đồng cậu mặc áo đỏ đặc trưng của Thượng thiên.

>>>  Xem chi tiết: Cậu Hoàng Cả là ai ?

2- Cậu Hoàng Đôi

Cậu cũng theo hầu Mẫu tại Sòng Sơn, Phố Cát, Đồi Ngang. Khi về ngự đồng cậu mặc áo xanh, múa hèo, phán ngự thông truyền.

3- Cậu Hoàng Bơ Thoải

Cậu Hoàng Bơ Thoải theo hầu Mẫu Thoải, Vua Cha Bát Hải tại các đền Thoải Phủ. Cậu Hoàng Bơ tuy nhỏ mà rất quyền uy, hô một tiếng cả vạn thủy tộc, long xà, thủy tiên vùng dậy nghe hiệu lệnh. Cậu rất hay về đồng, khi ngự đồng cậu mặc áo trắng, chèo đò, giăng lưới bắt cá

>>> Xem chi tiết: Cậu Hoàng Bơ Thoải là ai và đền thờ cậu ở đâu ?

4- Cậu Hoàng Tư (Cậu Đệ Tứ)

Cậu Hoàng Tư thuộc hàng Địa Phủ, theo hầu Quan Lớn Đệ Tứ Khâm Sai, Chầu Đệ Tứ Khâm Sai. Khi về ngự đồng cậu mặc áo vàng, múa cung tên cờ kiếm.

5- Cậu Bé Đồi Ngang (Cậu Hoàng Quận, Cậu Bé Quận)

Còn gọi là Cậu Hoàng Quận. Tương truyền Thánh Mẫu Liễu Hạnh giáng sinh lần thứ ba hoá thân thành cô hàng nước ven đường đã kết duyên với chàng Mai Thanh Lâm ở Thanh Hoá. Họ sinh được một hài nhi đặt tên Thanh Cổn. Cậu bé lớn lên giúp dân giúp nước, sau thác hoá theo hầu Mẫu Liễu tại Phủ Đồi Ngang, được Mẫu giao nhiệm vụ chấm đồng lính mới. Cậu Quận có tiếng tăm nhất trong các Thánh Cậu, về ngự đồng mặc áo xanh.

>>> Xem chi tiết: Sự tích về Cậu Bé Đồi Ngang, Cậu Quận Đồi Ngang

6- Cậu Bé Hoàng

7- Cậu Bé Bản Đền: tương tự như Cô Bản Đền Bản Cảnh, Cậu Bé Bản Đền hầu tại bản đền cụ thể.

Các cậu bé trong Tứ phủ Thánh Cậu thường được coi là các hoàng tử nơi chốn thiên cung, được vua cha Ngọc Hoàng cho giáng trần để giúp dân an cư, lạc nghiêp hay dẹp giặc cứu nước và được đón về từ khi còn tuổi niên thiếu. Cũng nhiều khi các cậu bé được cử xuống hầu cận vị quan nào đó rồi trở thành vị thiếu niên anh hùng phò vua giúp nước chứ không cứ phải là hoàng tử thiên cung. Ví dụ như Cậu bé Trường Sinh tại đền Cậu bé Tây Thiên

Hầu đồng Tứ phủ Thánh Cậu

Khi hầu đồng thì chỉ có Cậu Hoàng Cả, Cậu Hoàng Đôi, Cậu Hoàng Bơ, Cậu Hoàng Tư là hay giáng đồng, còn các cậu bé khác hầu như không giáng đồng. Khi giá ngự về đồng các cậu bé trong trang phục giống nhau: Như mặc áo cánh, vấn khăn rìu, chân quấn xà cạp, đi hài thêu hoa, chỉ khác nhau ở màu áo theo ngôi vị mà thôi.

Ví dụ: Cậu hoàng Cả thì mặc áo màu đỏ, cậu hoàng Đôi mặc áo màu xanh, cậu hoàng Bơ mặc áo màu trắng.

Các cậu thường múa hèo, múa gậy, bắn cung, nhẩy ngựa, reo hò vang lừng. Riêng cậu Bơ thì có thể múa chèo thuyền hay giăng lưới bắt cá. Các cậu bé là ngôi thấp nhất trong tứ phủ nên ít thấy có có sự tích và cũng hiếm được thờ đền riêng.

Duy có Cậu Bé Đồi Ngang trong Tứ phủ Thánh Cậu ở phủ Đồi Ngang được coi là con trai của Thánh Mẫu Liễu Hạnh khi ngài giáng sinh lần thứ 3 tại đầy

Ngoài ra, còn có CẬU BÉ LỆCH ở cung MẪU tại đền Trần Triều ở khu du lịch tâm linh đền Suối Mỡ.

 

>>> Nhấn Subscribe để theo dõi các video về Phủ Dầy Nam Định tại kênh: Phủ Dầy Nam Định Official