Có thể nói trong hàng Tứ phủ Thánh cậu, Cậu Bé Đồi Ngang hay còn được gọi là Cậu Quận Đồi Ngang, là một trong những cậu bé hoàng anh linh, tài trí, quyền uy hàng đầu. Cậu không chỉ có riêng một đền thờ cậu mà còn được thờ tự tại các đền phủ khác với Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Vậy thân thế về Cậu bé Đồi Ngang như thế nào, văn khấn và ngày tiệc cậu vào ngày nào thì bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết với bạn đọc.

Thân thế và sự tích Cậu Bé Đồi Ngang, Cậu Quận Đồi Ngang

Cậu Bé Đồi Ngang hay còn gọi là Cậu Quận Đồi Ngang, là một trong những vị thánh cậu thuộc hàng Tứ Phủ Thánh Cậu. Sự tích về cậu gắn liền với lần giáng trần thứ 3 của Thánh Mẫu Liễu Hạnh tại vùng Đồi Ngang, Phố Cát.

Trong lần Thánh Mẫu Liễu Hạnh giáng thế thứ 3, Mẫu hiển thánh tại vùng đất Nho Quan, Ninh Bình vào khoảng thế kỷ XVI. Thánh Mẫu biến hóa thành cô thôn nữ dọn quán bán nước ven đường (vị trí trước cổng đền ngày nay) để quan sát, bảo vệ nhân dân, dùng phép thuật trừ tà ác, cũng vừa là để thử lòng trần gian.

Lúc bấy giờ, có người con trai họ Mai ở Thanh Hóa cũng cùng cảnh đọa đày giáng trần. Cơ duyên đã đưa họ gặp gỡ, tâm đầu ý hợp, nên duyên vợ chồng. Sau này họ sinh hạ cậu con trai đầu lòng, chính là Cậu Bé Đồi Ngang.

Theo thời gian cậu bé lớn lên và trưởng thành, khí phách hiên ngang , giúp dân giúp nước .Tương truyền rằng cậu là sống phóng khoảng , cậu sẵn sàng cho một người nào đó tất cả nếu thuận lòng, nếu người đó có tâm sáng. Nhưng cũng không kém phần dứt khoát của một chàng trai, nếu không bằng lòng với ai, cậu sẽ lấy hết những gì mà người đó có.

Vì vậy Đền Đồi Ngang ngoài thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, còn là nơi linh thiêng thờ Cậu Bé Đồi Ngang. Hàng năm du khách thập phương đến với đền đều thành tâm cúng lễ xin lộc tài, mong điều tốt đẹp và thuận lợi trong cuộc sống và công việc.

>>> Xem thêm về: Tứ phủ Thánh Cậu gồm những ai ?

Hầu giá Cậu Bé Đồi Ngang, Cậu Quận Đồi Ngang

Cậu Bé Đồi Ngang, Cậu Quận Đồi Ngang là một trong những cậu bé hay giáng đồng nhiều nhất trong hàng Tứ Phủ Thánh Cậu. Khi loan giá ngự đồng cậu thường trong trang phục áo cánh màu xanh lá, đầu vấn khăn đầu rìu, chân quấn xà cạp, đi hài thêu hoa. Cậu về làm lễ khai quang, tấu hương lạy mẫu rồi múa hèo, múa gậy, bắn cung, nhảy ngựa…và hò reo vang lừng, sau đó ngự tọa nghe văn.

Bản văn Cậu Bé Đồi Ngang, Cậu Quận Đồi Ngang

Bản văn này nói về Thánh Cậu được thờ ở Phủ Đồi Ngang – Ninh Bình . Dược dùng khi hát hầu trong Hệ thống Tứ phủ

Trên trời nổi trận mưa sa
Hồng vân ngũ sắc hoá ra cậu Hoàng
Nguyên xưa cậu ngự Đồi Ngang
Có lệnh Mẫu truyền cậu kíp ra ngay
Tháng ba trảy hội Phủ Dầy
Công Đồng, Phủ Bóng ra ngay Phủ Bà
Về đồng chit chiếc khăn hoa
Kì thi khoá hội cậu ra kinh kỳ
Vua yêu, Mẫu lại yêu vì
Nâng niu như ngọc lưu ly vàng mười
Ngọc lưu ly càng nhìn càng thắm
Bông hoa đào càng ngắm càng xinh
Cậu Hoàng ba bảy tuổi xanh
Anh tài nhất mực thông minh tuyệt vời
Trái đào tóc chấm ngang vai
Tay cầm quyển sổ bút ngọc cài tai đi chấm đồng
Tai nghe nhạc ngựa long nhong
Nhạc ngựa cậu Quận đèn chong cậu về
Con ngựa hồng khoan khoan chân bước
Giương cung thần bắn suốt mình chim
Một đàn chim nhạn bay lên
Tránh sao cho khỏi mũi tên cậu Hoàng
Cái cung bạc, mũi tên vàng
Giương cung cậu bắn rõ ràng mười mươi
Cậu ăn chơi nghiêng nước đổ trời
Có khi thanh lịch tốt tươi anh hào
Đền đây khuya sớm ra vào
Đôi tay nâng bức màn đào quỳ tâu
Ngày ngày đôi buổi theo hầu
Vua cha cũng quý Chúa Chầu cũng thương
Tấu cho phật thánh mười phương
Thanh đồng đệ tử tựa nương trăm tuổi già
Tục truyền tháng tám hội Cha
Tháng ba hội Mẫu gần xa nức lòng
Cậu Đồi giục ngựa qua sông
Hèo hoa cậu vác thương đồng phải theo
Thương đồng tứ núi cũng leo
Thất sông cũng lội cửu đèo cũng qua
Chân tâm niệm chữ Di Đà
Vào chùa Non Nước hái hoa đem về
Băng rừng vạn dặm suối khe
Khi chơi Yên Tử lúc về Quỳnh Lâm
Thương người thành kính nhất tâm
Cứu cho thoát ách trầm luân mọi loài
Cậu nay đích thực người trời
Tỏ lòng trung hiếu thương người trần ai
Gia ân tiếp lộc ban tài
Tạ xong ba lễ cậu ngồi nghe văn

Văn cậu bắn cung

Anh hùng có một không hai
Côn quyền kiếm kích đủ tài kinh luân
Đường đường rạng vẻ đai cân
Cung đeo kiếm giắt tiến quân lên ngàn
Ba quân nghe lệnh truyền ban
Bốn phương tám hướng quanh ngàn bủa vây
Cung vàng cầm chắc trong tay
Tên thần lắp sẵn tên bay nhẹ nhàng
Chim ưng đà điểu đại bàng
Cùng loài hổ bảo sói lang hại người

Thơ chuốc rượu cậu

Chả mấy khi cậu Hoàng xe loan giá ngự về đồng
Bên tả cung văn dâng câu phú
Bên hữu có chư thanh đồng chuốc rượu hầu dâng
Tay tiên chuốc chén rượu đào
Nhất tuần sơ dâng lên cúng mẫu
Các cô dâng vào rước cậu Hoàng xơi
Nhị tuần á dâng lên cung mẫu
Các cô dâng vào rước cậu Hoàng xơi
Tam tuần trung dâng lên cung mẫu
Các cô dâng vào rước cậu Hoàng xơi

Vỉa:

Cậu Hoàng xem hoa từ thủa lên ba
Cậu ngắm nhìn trăng từ thủa trăng còn trăng trong
Nam thời thành có ai đi lễ mẫu
Trong tỉnh nam thành đất thiên hương lắm chùa nhiều miếu
Thú hữu tình vui thật là vui
Cũng không đâu đẹp bằng phong cảnh đền đây
Nửa vầng trăng khuyết ba sao giữa trời
Có ai lên cho cậu bé nhắn gửi đôi lời
Ở trên cung nguyệt có người hằng nga giáng thế
Có ai lên cho cậu bé nhắn gửi khách ông giăng già
Cầm kỳ thi họa ai là người hơn
Có đêm xuân cậu bé hiến tửu nghe gảy cung đàn
Cô bà tang tình, cô bốn, cô năm, cô sáu
Cô bảy, cô tám, cô chín, cô mười một, cô mười hai
Hái bông huê thơm, bông huê tươi tốt, bông huê tốt đẹp
Để cho cậu bé dắt ở trên đầu
Tấp nập rộn ràng bản đền hôm nay,
Trăng đèn kết chữ kéo cậu Hoàng về ngự vui
Buộc ở ngoài hiên con ngựa xám
Có lệnh mẫu truyện cậu kíp lai kinh.