Đền Đức Vua Phủ Dầy

Đến quần thể Phủ Dầy, du khách có thể gặp hai ngôi đền đều mang tên Đền Đức Vua, một ở thôn Vân Cát và một ở thôn Tiên Hương cách nhau chừng 2 km cùng thuộc xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Trong bài viết này, tác giả xin đề cập đến đền Đức Vua thôn Tiên Hương.

Đền Đức Vua thôn Tiên Hương nằm ngay cạnh chân núi Tiên Hương.

Ngôi đền nhỏ bên cạnh chùa Tiên Hương là một di tích thuộc quần thể di tích Phủ Dầy nơi thờ vua Lý Nam Đế mà ngọc phả sắc phong vùng truyền ngôn nhân gian còn kể lại rằng sự tích.

Vào thế kỉ thứ 6 đất nước ta bị nhà Lương ở phương Bắc đô hộ với sự tàn ác của bọn Tháí Thú, nhân dân ta căm phẫn rủ nhau theo các hào kiệt nổi dậy ách thống trị. Người làng Kẻ Dầy (tên cũ của địa danh Phủ Dầy ngày nay) có một số đinh tráng theo Đinh Lôi là bộ tướng của Lý Bí và đã đánh quân sâm lược phương Bắc cũng như dẹp loạn phương Nam thành công.

Khi đại thắng thành công, Lý Bí lên ngôi đặt tên nước là Vạn Xuân, lấy niên hiệu Lý Nam Đế. Nhưng đến năm sau (545) nhà Lương sai Trần Bá Tiên sang đánh báo thù và Lý Nam Đế thất thế phải chạy vào động Khuất Lão ( còn gọi là Khuất Liêu ), sau mất tại đó. Triệu Quang Phục nắm dữ binh quyền, lấy đầm Dạ Trạch làm căn cứ đánh bại quân Lương lên ngôi làm Vua tức Triệu Việt Vương,..

Sau này các họ có người theo Đinh Lôi phò Lý Bí cùng dân Kẻ Dầy đã lập đền thờ Lý Nam Đế và Tướng Đinh Lôi, để tỏ lòng ngưỡng mộ. Ngày mất của Lý Nam Đế và Hoàng Hậu của Vua vào 9 tháng 3, lại đúng hội Phủ Dầy, do vậy dân làng mở hội đồng thời là kỉ niệm đức Vua.

Hiện trong đền có một số đạo sắc phong, giao cho xã Tiên Hương, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định phụng sự đền miếu thờ vua Lý Nam Đế. Trong đền còn có tượng Lý Nam Đế to gần như người thật bằng đồng được đúc cân đối, điêu khắc tinh tế theo kiểu cách thế kỉ 19.

Đèn còn có cỗ ngai cao 1.1m chạm khắc hoa lá, long ly qui phượng khá điêu luyện theo phong cách thời Hậu Lê. Cỗ ngai này cũng là một hiện vật tiêu biểu của đền. Ngoài ra đền còn có cỗ kiệu bát cống vào loại trung bình được làm theo kiểu dáng thời Nguyễn, đường nét cầu kì, hài hoà đẹp mắt. Rồi ngai thờ cửa võng đại tự thời Nguyễn … phía trước cửa đền lại được thế nhìn ra sông lớn phong quang.

Đền Đức Vua hiện có 4 toà theo lối trùng thiềm điệp ốc thời Nguyễn với 16 gian rộng, không gian sắp xếp bàn thờ khá thoải mái tạo vẻ uy nghiêm cho các cung thờ. Trong đền có một đôi câu đối của cụ Nghè Khiếu Năng  Tĩnh :

“ Quốc hiệu Vạn Xuân, tích lại Long Biên danh tại sử
Chí an thiên hạ , sinh vi Nam Đế tử vi Thần ”.
( Nước đặt Vạn Xuân sự nghiệo ở Long Biên, danh tại sử
Làm yên đất nước sống làm Hoàng Đế chết làm Thần )

Và còn một đôi câu đối thờ tả hữu văn quan, võ tướng đã xùng Lý Nam Đế đánh giặc ngoại xâm:

“ Công tại tiền triều Thần tại miếu
Danh lưu tự điển phúc lưu dân ”.
( Triều trước có công trở thành Thần thờ tại miếu
Tiếng thơm ghi sách sử để lại phúc cho dân )

Trong đền dân làng còn thờ thêm ban thờ Tam Toà Thánh Mẫu …là một di tích làm phong phú thêm tín ngưỡng của dân tộc ta thuộc quần thể di tích Phủ Dầy.

Đền Đức Vua

>>> Nhấn Subscribe để theo dõi các video về Phủ Dầy Nam Định tại kênh: Phủ Dầy Nam Định Official – YouTube