Trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt, quan niệm về Tam Vị Chúa Mường là những ai cho đến nay vẫn chưa được thống nhất. Măc dù còn nhiều tranh luận nhưng tựu chung lại, có hai quan điểm chính về Tam vị Chúa Mường. Trong bài viết này tác giải tổng hợp một số nội dung về các quan điểm Tam Vị Chúa Mười là những ai ? để gửi tới bạn đọc.

Quan điểm thứ 1 về Tam vị Chúa Mười là những ai ?

Theo đồng thầy Trần Văn Hải – thủ nhang đền Bồng Lai (Hòa Bình), một người có tiếng am hiểu sâu sắc về Đạo Mẫu thì động Sơn Trang thờ Ba vị chúa Mường cụ thể như sau:

• Sơn Trang Đệ Nhất: Thanh Sơn Đại Vương Bạch Anh Quản Trưởng Sơn Lâm Công chúa Lê Mại Đại Vương.
• Sơn trang Đệ Nhị: Diệu Tín Thiền Sư La Bình Công chúa.
• Sơn Trang Đệ Tam: Diệu Nghĩa Thiền Sư Quế Hoa Công chúa

Như vậy, theo quan niệm này Diệu Tín Thiền Sư chính là Đệ Nhị Sơn Trang hay Đệ Nhị Chúa Mường. Tuy nhiên, căn cứ theo các thần tích của đền Đông Cuông, của Đền Suối Mỡ, đền Bắc Lệ thì Mẫu Thượng Ngàn có 3 hóa thân:

• Lâm Cung Thánh Mẫu hiện thân của Mẫu Thượng Ngàn tại đền Đông Cuông. Lâm Cung Thánh mẫu đã được vua Lê Lợi phong là Lê Mại Đại Vương.
• La Bình Công Chúa: Hiện thân Mẫu Thượng Ngàn tại đền Bắc Lệ
• Quế Hoa Công Chúa: Hiện thân Mẫu Thượng Ngàn tại đền Suối Mỡ

Thì chúng ta có thể coi Diệu Tín Thiền Sư chính là 1 trong 3 hóa thân của Mẫu Thượng Ngàn trong động sơn trang. Nói cách khác động Sơn Trang thờ tam vị chúa Mường và cả ba vị đều là hóa thân của Mẫu Thượng Ngàn

Quan điểm thứ 2 về Tam vị Chúa Mười là những ai ?

Quan điểm thứ 2 lại cho rằng Tam vị chúa Mường bao gồm:

• Chúa Đệ Nhất Tây Thiên
• Chúa đệ nhị Nguyệt Hồ
• Chúa đệ tam Lâm Thao.

Phần lớn các sách hiện nay không cho rằng ba vị chúa Mường này thuộc hệ thống Tứ phủ một cách chính thức. Tuy nhiên đây lại là những giá đồng hay được thỉnh đến trong thực hành tín ngưỡng này và Tam vị chúa Mường được coi là thuộc Nhạc phủ. Ba vị Chúa này là những người phụ nữ nhân đức , cả đời làm việc phúc giúp dân chúng và triều đình nên được người đời nhớ ơn và lập đền thờ :

Chúa Đệ Nhất Thượng Thiên hay còn gọi là Chúa Thượng, ngài là người giúp vua trị quốc an dân, hơn nữa theo quan niệm, Chúa Đệ Nhất là người nắm giữ sổ Tam Tòa , trông coi mọi việc nên được tôn làm Chúa Thượng ,ngoài ra thì những người có tài cúng lễ đều là do bà dạy và ban lộc nên đều phải do bà Chúa Thượng dạy đồng, khi về đồng bà mặc áo gấm hoặc lụa đỏ thêu hoa thêu phượng, và chỉ cầm quạt khai quang,khám xét bản đền, chứng tâm cho lòng thành của thanh đồng con nhang.

>>> Xem chi tiết: Sự tích Chúa Đệ Nhất Tây Thiên và đền thờ Chúa

Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ hay còn được gọi là Chúa Nguyết Hồ là chúa Bói, ngài là người có tài xem bói , tương truyền mỗi khi đức vua ra trận đều nhờ người đến thỉnh bà bấm đốt tay xem xét, những người xem bói đều phải lập đàn tôn nhang Bà Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ gọi là mở đàn Chúa Bói. Khi về đồng bà mặc áo xanh, múa mồi. Đền thờ bà là Đền Nguyệt Hồ, Phố Kép, Bố Hạ, Bắc Giang.

>>> Xem chi tiết: Chúa Nguyệt Hồ linh thiêng nơi núi rừng Yên Thế

Chúa Đệ Tam Lâm Thao hay còn được gọi là còn đựoc gọi là Chúa Ót, chúa bà mồ côi cha mẹ từ bé có tài bói quẻ, bốc thuốc nam cứu dân ,khi về đồng bà mặc áo trắng, đội khăn choàng trắng và múa mồi. Đền thờ bà là Đền Lâm Thao, Cao Mại, Việt Trì, Phú Thọ.

>>> Xem chi tiết: Chúa Lâm Thao – linh thiêng bà chúa Bói Đệ Tam

 

>>> Nhấn Subscribe để theo dõi các video về Phủ Dầy Nam Định tại kênh: Phủ Dầy Nam Định Official – YouTube