Quan Hoàng Mười vị thánh hoàng linh thiêng nhất đất Nghệ An

Quan Hoàng Mười, hay Ông Hoàng Mười Nghệ An, là vị Thánh hoàng nổi danh tài hoa, sang trọng, văn võ kiêm toàn. Huyền tích về Quan Hoàng Mười nổi tiếng khắp miền trời Nam

Quan Hoàng Mười là ai ?

Quan Hoàng Mười, hay Ông Hoàng Mười Nghệ An, là vị Thánh hoàng nổi danh tài hoa, sang trọng, văn võ kiêm toàn. Huyền tích về Quan Hoàng Mười nổi tiếng khắp miền trời Nam. Trong dân gian có nhiều sự tích kể về Thánh Hoàng, tương truyền Ông giáng trên đất Nghệ An, với nhiều công lao với dân với nước, chiến công hiển hách, vì vậy được nhân dân khắp noi hương khói  phụng thờ trong hầu khắp các đền phủ có thờ tín ngưỡng thờ Mẫu ở bất cứ tỉnh thành nào. Ngoài ra Ông Hoàng Mười cũng là một trong các thánh hoàng thường hay về giá ngự đồng nhiều nhất, hầu như thanh đồng nào khi loan giá đều cung thỉnh Thánh Hoàng Mười giá ngự.

Quan Hoàng Mười

Cung chính thờ Đức Hoàng Mười

Ngày tiệc Quan Hoàng Mười là ngày 10/10 Âm Lịch hằng năm, vào dịp này đông đảo du khách thập phương lại tấp nập hành hương về chiêm bái cửa đền thờ ông Hoàng Mười để cầu lộc cầu tài, cầu công danh.

 

Sự tích Quan Hoàng Mười giáng trần cứu thế

Quan Hoàng Mười giáng thế vào ông Lý Nhật Quang con trai thứ tám của vua Lý Thái Tổ

Theo cách lý giải này, ông Hoàng Mười hóa thân làm Uy Minh Vương Lý Nhật Quang là con trai thứ 8 của vua Lý Thái Tổ là anh em cùng cha khác mẹ với vua Lý Thái Tông. Với dòng dõi hoàng thất vốn nổi tiếng thông minh lỗi lạc, lại được vua cha dạy bảo nghiêm minh, nên Lý Nhật Quang ngay từ sớm đã chứng tỏ mình là rường cột của nước nhà.

Trong lần cử vào châu Nghệ An thu thuế, ông cần mẫn liêm chính, được nhân dân trong vùng tin yêu trân quý, và sau này cũng chính vì thế ông được vua sắc phong chức tri châu đất Nghệ An. Kể từ đây, nhờ có ông mà cuộc sống của nhân dân xứ Nghệ trở nên ổn định, kỷ cương, phép tắc. Bênh cạnh đó việc xây dựng trại Bà Hòa kiên cố vững chắc  giúp vua quân vững dạ đã đánh chiếm được Chiêm Thành cũng một phần nhờ công lao của ông.

Mặc dù đã được vua phong Vương, song ông vẫn hết sức quan tâm đến đời sống của nhân dân, hướng dẫn nhân dân dệt lụa, dệt vải, làm nông, cũng chính vì thế mà trở thành ông tổ của nhiều nghề thủ công nghiệp tại vùng Nghệ An.

Với tầm nhìn chiến lược sâu sắc, ông đã trấn an lòng dân, mở rộng khai khẩn đất hoang, tạo dựng các tiềm lực thế mạnh để giữ gìn và phát triển bờ cõi đất nước xuống phía miền trung ngày nay. Sau này khi ông mất, được nhân dân vùng Nghệ An, Hà Tĩnh lập đền phụng thờ  để bày tỏ công ơn, ghi dấu sự tích đền ông Hoàng Mười.

Quan Hoàng Mười về giá ngự như thế nào ?

Khi ngự đồng, Thánh ông Hoàng Mười thường diện long phục, thêu chữ “thọ”, đầu đội khăn xếp, thắt dây vàng, trâm cài tóc màu vàng. Khi ngự đồng, có khi ông lấy quạt làm sách, lấy bút làm trâm, vừa đi vừa ngâm thơ hoặc giả động tác của dân lao động…

Hát văn Quan Hoàng Mười

Cành hồng thấp thoáng trăng thanh ,

Nghệ An có đức thánh minh ra đời .

Gươm thiêng chống chỉ đất trời

Đánh Đông , dẹp Bắc việc ngoài binh nhung .

Thanh xuân một đấng anh hùng .

Tài danh nổi tiếng khắp vùng Trời Nam .

Đôi vai nặng gánh cương thường ,

Sông Lam sóng cả , buồm dương một chèo .

Dựng nền đức Thuấn nhân Nghiêu ,

Sóng yên bể lặng sớm chiều thảnh thơi .

Khi Bích động lúc Bồng lai ,

Non nhân , nước trí mọi nơi ra vào

Cỏ hoa hớn hở đón chào .

Nhớ xưa Lưu Nguyễn lạc vào Thiên thai .

Trời Nam có đức Hoàng Mười ,

Phong tư nhất mực tuyệt vời không hai .

Nền chí dũng , bậc thiên tài ,

Văn thao – Võ lược tư Trời thông minh .

Tiêu dao di dưỡng tang tình .

Thơ Tiên một túi – Phật Kinh trăm tờ .

Khi Phong nguyệt , lúc bi từ .

Khi xem hoa nở , khi chờ trăng trong .

Khi Thiếu lĩnh , lúc non Bồng ,

Cành cây mắc võng , lòng sông ngự thuyền .

Người Thành thị , khách Lâm tuyền ,

Nam thanh nữ tú mình quyền bóng sang .

Phong quang đẹp ý Đức Hoàng .

Khác nào Thu cúc – Xuân lan tới tuần .

Xiết bao bể ái , nguồn ân .

Ban Tài , tiếp Lộc , thi nhân , thi từ .

Cát đằng thuận gió xuân đưa

Xui lòng quân tử đề thơ hảo cầu

Năm ba Tiên nữ theo hầu ,

Trăm hoa cài tóc , nhiễu Tàu vắt vai .

Phong hoa tuyết Nguyệt đượm mùi ,

Dâng câu thiên bảo chúc lời tăng long

Trần duyên chưa trút được lòng ,

Đường mây sớm trở xe hồng thượng Thiên .

Nghe thường hội nghị quần Tiên ,

Nghe tin người đến thiên duyên chạnh lòng .

Vân tiên mượn cánh chim hồng ,

Xin người soi tỏ tấc lòng cho chăng ?

Cầu Ô đem bắc sông Ngân ,

Ngồi trong cung Quảng đêm Xuân mơ màng

Bóng trăng soi tỏ canh trường .

Đã cam tấc dạ tuyết sương cùng người .

Thủy tiên dìu dặt đón mời ,

Bấy lâu khao khát đầy vơi chạnh lòng .

Vượt bể đào tới ngàn xanh .

Đường Tiên cảnh cũ nặng tình nước non .

Trúc xinh cô Quế cũng giòn .

Phù dung yểu điệu – Mẫu đơn não nùng .

Ngày ngày lên núi ngóng trông .

Đỏ hai khóe hạnh chờ mong Đức Hoàng .

Nhớ xưa hẹn ngọc , thề vàng .

Mừng nay tỏ mặt Đức Hoàng tới nơi

Lên núi rồi lại xuống đồi ,

Dưới trăng luống những đứng ngồi ngẩn ngơ .

Vào rừng hái lá đề thơ ,

Cậy đôi cánh Nhạn tin đưa tới người .

Cõi Trần mở tiệc mừng vui .

Đông về nhớ Đức Hoàng Mười giáng sinh .

Rượu đào kính chúc Thánh minh .

Phong hoa , tuyết nguyệt phẩm bình mấy chương .

Ngẫm câu Thế sự vô thường

Tấc son mượn nước cành dương tưới nhuần

Vắng người vắng cả mùa Xuân .

Nhớ người vì Nước , vì Dân , vì Đời .

Thế gian nhớ miệng Hoàng cười

Nhớ khăn Hoàng chít , nhớ lời Hoàng ban .

Khi phố Cát , lúc đồi Ngang ,

Nón kinh vó ngựa , dặm ngàn tiêu dao .

Đường đường cung kiếm anh hào ,

Túi thơ , bầu rượu sớm chiều sênh sang .

Hèo hoa chảy hội Tiên hương

Chấm đồng nhận lính khắp miền Đông Tây .

Khi nương gió , lúc cưỡi mây .

Khi rung khánh ngọc , khi lay chuông vàng .

Hoàng về gối xếp ai mang ,

Hèo hoa ai vác ngựa vàng ai trông .

Lệnh truyền cô Quế , cô Hồng ,

Hèo hoa , gối xếp , đèn lồng tay mang .

Cô Lan , cô Huệ xếp hàng ,

Gióng yên , dắt ngựa lên đàng vân du .

Thuyền Rồng thấp thoáng chèo đưa ,

Tinh kỳ nhã nhạc Hoàng về Nghệ An

 

Phú chuốc rượu Quang Hoàng Mười :

Bồ đào tửu Linh Sơn tiên nữ cất

Đợi xuân về hội nghị quần tiên

Rượu nồng tiên nữ dâng lên

Tuần sơ dâng tiến án tiền mời Hoàng xơi

 

Hoàng cúc bôi trung đường tiên tửu

Hằng Nga thiên thượng tuyết thu ba

Tay tiên chuốc chén hoàng hoa

Nhị tuần dâng tiến mới đà thiết thi

 

Sao thế nhỉ trăng khi mờ khi tỏ

Gớm ghê thay nàng Ngọc Thỏ đa tình

Tay tiên chuốc chén rượu quỳnh

Tam tuần hiến,hỏi ba vạn sáu ngàn ngày là mấy…

 

Các đoạn thơ phú về Quan Hoàng Mười :

Phú

Bởi tiền thế tu nhân tích đức

Khiến xui lên gặp bạn tiên cung

Nợ trần hoàn vương vấn chưa xong

Giục lòng khách mơ mòng tưởng nhớ

Nay đến lúc Hoàng về người ở

Thôi thôi đành vĩnh cách trường ly

Nghĩa trăm năm còn bức ca thi

Dâng hoàng tử làm khi tiễn biệt

 

Một lối lên tiên nhẹ gót trần

Mây trời cỏ đất hội long vân

Ba sinh gặp gỡ say vì cảnh

Một phút mơ màng vạn cảnh xuân

Văng vẳng bên tai cung đàn nguyệt

Vang vang trong động thú chào xuân

Chẳng hay cảnh ấy về đâu tá

Mong tới nguyên đào vẫn chủ nhân

 

Hoa đào rơi rắc lối thiên thai

Suối tiễn oanh đưa luống ngậm ngùi

Nửa năm tiên cảnh bước trần ai

Ước cũ duyên xưa có thế thôi

Đá mòn rêu nhạt nước chảy hoa trôi

Cánh hạc bay cao vút tận trời

Ngõ hạnh vườn đào xa cách mãi

Ngàn năm thơ thẩn bóng trăng soi

 

Yên hà lối trước lại lần sau

Nước biếc non xanh thắm một màu

Đàn hát hôm nay êm dìu dịu

Hạt mây này nọ sạch lầu lầu

Cây xưa lối cũ say vì cảnh

Gió mới xuân về chẳng khác xưa

Nhìn tiên cảnh năm xưa còn đứng đó

Hỏi người năm cũ bây giờ đâu

 

Hò Nghệ An:

Đất lề quê thói Nghệ An

Miếng trầu cau đậu dâng quan Hoàng Mười

Trông hoa lại nhớ đến Người

Đông về lại nhớ Hoàng Mười Nghệ An

Đất Nghệ An có anh hùng hào kiệt

Tiếng Ông Mười lẫm liệt ngàn xưa

Vung gươm lên ngựa đề cờ

Ra tay gìn giữ cõi bờ Việt Nam

Chí anh hùng ra tay giữ nước

Đi tới đâu giặc phải tan ngay

Việt Nam ghi nhớ sử này

Cung cao điện ngọc đêm ngày khói nhang

Khi hội nghị luận bàn việc nước

Hoàng mang tài thao lược hiến dâng

Lĩnh sắc rồng khiển tướng điều quân

Gươm thiêng ba thước,ngựa hồng xông pha

Đò từ Đông Ba đò qua Vĩ Dạ,

Đò từ Đầm Đá tới Phú Vân Lâu

Non xanh nước biếc một màu

Một con đò nhỏ đưa ghế ông về thăm cảnh Nghệ An

Cũng có phen lên ngàn xuống bể

Trở ra về phủ tía lầu son

Cũng có phen ngắm ánh trăng tròn

Khi xem huê nở khi chờ trăng lên

Đường về xứ Nghệ nghĩa tình,

Sông Lam núi Quyết địa linh bao đời,

Tam Kỳ Mỏ Hạc là nơi,

Đền thờ lăng mộ đời đời khói nhang

Nước sông Lam răng trong răng đục

Gạo chợ Chùa vừa trắng vừa trong

Ghế ông tình mặn nghĩa nồng

Điều lành điều dữ sá cùng trần gian

Muối ba năm muối kia còn mặn

Gừng chin tháng gừng hãy còn cay

Ghế ông đây tình nặng nghĩa dày

Xa xôi chăng mấy cũng về đây ngự đồng

Thuyền rồng còn đợi bến sông

Chở các thanh đồng đi hội trong Nghệ An

Cho dù cách trở sông Lam

Có cầu Bến Thuỷ bắc ngang đôi bờ

Dòng sông Lam bên lở bên bồi

Dấu thiêng Hoàng để muôn đời khói nhang

Đất Thiên Bản còn nhớ người trấn thủ

Đền Mẫu Phủ Giày còn lồng lộng chữ công danh

Ông Mười trấn thủ trong thành

Mười ba năm lẻ còn nức danh tướng tài

Thành Huế ơi sông Hương răng núi Ngự

Cầu Tràng Tiền ,Bến Thuỷ đẹp long lanh

Năm cửa ô về tới đô thành

Nam Đàn xứ Nghệ nức danh Hoàng Mười

Đường vô xứ Nghệ quanh quanh

Nơi Ông Mười ngự như tranh hoạ đồ

Ai vô xứ Nghệ thời vô

Qua cầu Bến Thuỷ tới kinh đô ông Hoàng Mười

Ngắm xem phong cảnh đất trời

Nghệ An mến khách mến người trọng ân

Cỏ cây chưa trút bụi trần

Đường về chẳng biết rằng gần hay xa

Xinh thay hỡi thú yên hà

Đào nguyên ướm hỏi ai là chủ nhân

Đường xa muôn dặm cũng gần

Giáng lâm giá vũ đằng vân ngự đồng

Chim khôn đã phải cẩm lồng

Cau non, thuốc lá chiều lòng (Hoàng) ăn chơi

Vân du góc bể chân trời

Không đâu lịch sự bằng nơi đền này

Bao giờ Hồng Lĩnh hết cây

Sông Lam hết nước ghế ông đây chưa hết lộc tài

Độ cho đắc lộc tài sai

Thọ khang phú quý trong ngoài hanh thông

Bốn mùa xuân hạ thu đông

Thu Đông tiếp lộc,hạ xuân tiếp tài

Ai mà ăn nói đơn sai

Dù cho của cải cũng để ngoài bể đông

Thương ai chấp lính nhận đồng

Tu nhân tích đức lên công vẹn thành

Ai ơi nên ở cho lành

Kiếp này chưa trọn Hoàng để dành kiếp sau

Nào trời có phụ ai đâu

Sở nguyện như ý sở cầu tòng tâm

Ai mà tích đức tu nhân

Đắp bồi cội phúc thêm phần đề đa

Trăng bao nhiêu tuổi trăng già

Ghế Hoàng bao nhiêu tuổi mà vẫn hào hoa như thuở nào

Trên trời vằng vặc ngôi sao

Trời nam chói lọi anh hào cổ xưa

Thương người dầu dãi nắng mưa

Thương người đi sớm về trưa nặng lòng

Chứng tâm chứng lộc cho đồng

Cho cầu nên ước được gia trung thuận hoà

Các cô quạt nước pha trà

Quần tiên múa hát xướng ca hoạ vần

Cô dâng lên chiếc quạt trầm

Nghiên vàng bút ngọc ân cần khoan thai

Đầu lược giắt,chân giậm văn hài

Cô cả dâng điếu ngự,cô nàng hai theo hầu

Cô ba gối xếp theo sau

Đất lề quê thói cô tư têm trầu Hoàng xơi

Cô năm dâng giá gương soi
Còn cô nàng sáu rượu mời dâng ông

Cô bảy dâng đoá huê hồng

Còn cô nàng tám kiệu rồng rước(ông Mười) lên

Cô Chín múa lượn xênh tiền

Thướt tha yểu điệu khách tiên mơ màng

Cô Mười thỏ thẻ oanh vàng

Tiếng tiêu cô thổi khiến lòng Hoàng nâng nâng

Cô mười một thơ hoạ đôi vần

Dâng ông quý vật kì tân đủ mùi

Cô mười hai sắc nước hương trời

Mười hai cô tiên nữ phò giá Ông Mười lai kinh

(Xem thêm: MÙNG 1 NGHE HOÀI THANH HÁT VĂN QUAN HOÀNG MƯỜI CỰC HAY GHẾ HOÀNG VÀO XIN LỘC NHÉ – YouTube )

Có thể bạn quan tâm

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *